De koning van Auraucanië, Antoine de Tounens (1825 - 1878)

 

Antoine de Tounens was het 8e kind (van 9) in een welgestelde boerenfamilie in het gehucht La Cheze, gemeente Chourgnac, grenzend aan Tourtoirac. Hij was een begaafd en gevoelig kind, met grote interesse voor geschiedenis. Na een rechtenstudie werkt hij drie jaar bij een advocaten kantoor en heeft daarna een eigen praktijk in Perigueux. Hij is bestemd voor een leven met veel aanzien, maar heeft andere ambities en diverse plannen voor ogen o.a.:

• Het oprichten van een bootdienst tussen Frankrijk en Amerika
• Het oprichten van een krant
• Het exploiteren van mijnen in Araucanië (zuid-Chili)
• En mogelijk het regeren van een koninkrijk.

 

Om meer invloed te kunnen hebben, wordt hij lid van de Franc-Maconnerie, de vrijmetselaars.

 

Eerste reis

Hij kiest dus voor een avontuurlijk bestaan en vertrekt, met steun van zijn familie, in 1858 per schip, via Southampton, naar Chili. In de eerste twee jaar maakt hij zich de Spaanse taal eigen en legt vele contacten. Hij komt in contact met de Araucaniërs, ook wel Mapuches genoemd, een indianenvolk dat in de zuidelijke regio van Chili woont, en naar onafhankelijkheid streeft. Antoine moet veel charisma hebben gehad, want op 17 november 1860 wordt hij op 35 jarige leeftijd uitgeroepen als koning van Araucanië: Roi Orélie Antoine I de Tounens. Hij vormt direct een staatsinrichting naar Frans model. Direct er op volgend komt ook het aan Araucanië grenzende Patagonië (Argentinië) onder zijn koninkrijk te vallen. Hij rekent op vreugde en steun van zijn vaderland, dat inmiddels veel gebieden overzee had verloren, maar Frankrijk reageert helemaal niet enthousiast. Hij vormt een leger met zijn volk om ten strijde te gaan, maar wordt verraden en gevangen genomen door het Chileense leger (5 januari 1862). Met hulp van de Franse consul wordt hij vrijgelaten en in oktober 1862 keert hij terug naar Frankrijk, waar zijn titel en koninkrijk niet worden erkend. Zich hard makende voor zijn zaak loopt hij enkel tegen muren op.

 

Tweede reis

Met de financiële hulp van een jonge advocaat uit Normandië keert hij in 1869 terug, tot grote verrassing van de Araucaniërs, die hem niet meer levend dachten terug te zullen zien. Hij sticht dan de Orde van de Kroon van Acier, met drie stamhoofden als medelid. Het Chileense leger zit hem echter al weer snel op de hielen, en hij gaat via Patagonië naar Montevideo. Daar krijgt hij van de Franse consul een paspoort onder een andere naam, en in augustus 1871 komt hij weer in Frankrijk aan.

 

Derde reis

In april 1874 vertrekt hij opnieuw, met een vals paspoort, wapens en munitie, en in het gezelschap van drie compagnons. Aangekomen in Buenos-Aires, wordt hij al snel herkend en gevangen gezet. Door bemiddeling van de Franse regering wordt hij na 4 1/2 maand vrijgelaten, maar ziet geen enkele kans meer om zijn koninkrijk te herwinnen. Ontmoedigd keert hij in hetzelfde jaar weer terug naar Frankrijk, en verblijft een jaar in Engeland.

 

Vierde reis

In 1876, achtervolgd door schuldeisers, vertrekt hij met hulp van een vriend, vermoedelijk Gustaf Achille Laviarde, voor de vierde keer, naar Argentinië. Hij wordt echter ernstig ziek en ondergaat een operatie aan zijn darmen. Zijn gezondheid blijft daarna zwak. In januari 1877, weer terug in Frankrijk, verblijft hij enige tijd in het ziekenhuis in Bordeaux. Omdat hij geen cent meer heeft, krijgt hij hulp van diverse mensen en vestigt zich in Perigueux. De laatste maanden van zijn leven woont hij in bij een neef, een veehandelaar in Touroirac, en overlijdt daar op 17 september 1878, 53 jaar oud.

 

In 1937 heeft het gemeentebestuur van Tourtoirac een bescheiden gedenksteen op zijn graf geplaatst.

Dit alles is een gemiste kans geweest voor Frankrijk, die op geen enkele officiële wijze Antoine de Tounens heeft gesteund. Het koninkrijk van Antoine omvatte een gebied dat destijds tot geen enkele staat behoorde. Daarentegen was Keizer Napoleon III druk doende met een expeditie naar Mexico (1861-1867) om keizer Maximiliaan te ondersteunen. Antoine de Tounens had beperkte financiële middelen en zijn sociale afkomst was een gemakkelijk doelwit van spot voor de pers.

 

Opvolging

Omdat Antoine de Tounens zelf geen kinderen had, en geen van zijn familieleden hem wilde op volgen, heeft hij voor zijn dood zijn titel overgedragen aan een vriend, Gustaf-Acille Laviarde, Roi Achille I. Na Roi Achille I wordt de opvolging via notariële akte voortgezet met de titel van "Prince d'Auraucanie". Deze titel is officieel erkend door Frankrijk. Vier personen hebben tot nu deze titel gedragen. De laatste, Prince Philippe, heeft zich intens verdiept in het vraagstuk van de Araucaniërs. Hij heeft o.a. Argentinië en Chili bezocht en daar contact gehad met vele Indiaanse organisaties. Ook heeft hij het geboortehuis van " Roi Orélie Antoine I" laten restaureren en een klein museum omtrent zijn leven opgericht.

 

Literatuur

" Le Roi blanc des Patagons" (1950) - Saint Loup

"Moi, Antoine de Tounens, Roi de Patagonië " (1981) - Jean Raspail

"El Reino de Araucania y Patagonia" - Braun-Menendez, Armando "L'extraordinaire aventure d'Antoine de Tounens, Roi d'Araucanie-Patagonië" (1950) - Magne, Leo

"Histoire du Royaume d'Araucanie (1860-1979), une Dynastie de Princes Française en Amerique Latine" (1979) - Philppe Prince d'Araucanie

 

Films

La Pelicula del Rey (Argentinië 1986) - Carlos Sorin

Le Roi de Patagonie (France 1990) - Georges Campana en Stephane Kurc.